Kawa w Polsce.

Dowiedzmy się, kiedy i w jaki sposób kawa pojawiła się w Polsce. Czy Polacy od razu docenili jej smak i właściwości? Kto pisał o tym napoju?

W Polsce kawa pojawiła się pod koniec XVII wieku za sprawą Turków. Popularność jej rosła z roku na rok. Według historyków jej wielkimi smakoszami byli Bohdan Chmielnicki oraz król Jan III Sobieski. Jej znakomity smak i aromat docenili najpierw gdańszczanie, którzy mogli korzystać z pierwszej w Polsce kawiarni (kafenhauz).

Co ciekawe, od razu zauważono jej znakomite właściwości prozdrowotne. W XVIII wieku studenci czytający podręczniki medyczne mogli przeczytać, iż kawa znakomicie sprawdza się w przypadku różnorakich schorzeń układu pokarmowego.

Na początku na kawę mogli pozwolić sobie tylko nieliczni, stopniowo jednak stawała się dostępna coraz szerszym grupom odbiorców. O kawie także chętnie pisano – chociażby w czasopismach „Patriota Polski” czy „Monitor”. Misjonarz jezuicki Tadeusz Krusiński stworzył na jej temat pierwszą monografię. Adam Kazimierz Czartoryski zaś w roku 1799 wydał komedię zatytułowaną „Kawa”.

Pojawiały się także specjalistyczne podręczniki oraz opracowania, jak choćby „Krótka opowieść o kawie i jej właściwościach i skutkach na zdrowie ludzi spływających”.

Początkowo w Polsce spożywana była głównie kawa transportowana z Turcji (lub ewentualnie z Indii Holenderskich czy Martyniki). W pierwszych latach popularności kawy, pita była ona bez dodatków. Później jednak zaczęto urozmaicać jej smak cukrem, mlekiem, śmietanką czy solą. Rozróżniano wówczas dwa rodzaje kawy. Słabą nazywano „śląską” albo „niemiecką”, zaś mocną, zaopatrzoną w warstwę śmietanki, kawą „po polsku”.

U schyłku XVIII wieku nadeszła do Polski moda na mieszanie jej z cykorią. We Włocławku w roku 1818 powstała pierwsza wytwórnia kawy zbożowej.
Kiedy zaś można było w Polsce napić się tego wyśmienitego naparu w kawiarni? Na początku XVIII wieku, w Gdańsku, za sprawą Antoniego Mombera. W Warszawie zaś pierwszy tego typu lokal założył Henri Duval.

Warto też wiedzieć, iż wśród szlachty istniał zwyczaj zatrudniania specjalnej osoby, której celem było właśnie parzenie kawy. Pito wówczas napar bardzo mocny, nieco gęsty, z maleńkich filiżanek.

Jak zaś wyglądał handel kawą? Do schyłku XIX wieku sprzedawana ona była w postaci surowej – do obowiązku kupującego zaś należało samodzielne jej palenie i dalsze przygotowywanie. W 1882 roku na rynku pojawiła się po raz pierwszy gotowa kawa palona. Niedobory kawy zaczęto odczuwać w czasach wojennych, trwały one także w okresie PRL-u.

W obecnych zaś czasach nie mamy na szczęście żadnego problemu z jej nabyciem i możemy każdego dnia cieszyć się smakiem swojej ulubionej kawy.